Tarih Bilimi Nedir 6

Gün, geçmiş dönemin incelenmesi bilimidir.[2] “Gün”, geçmiş zamanda olan olayların incelenmesinin tarafı rabıta, bu olaylarla ilgili bilgilerin esrarkeşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile de ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan yahut benibeşer-dışı ayrımı gözetmeksizin, ülke ve bugün aralığının kestirildiği bir geçmiş bugün dilimde, illet-sonuç ilişkisi kurup, doküman ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel nitelikli disiplin olan tarih, rastgele bir bilim kümesine dahil edilmez; çünkü tarih, her alanın geçkinini inceleyebilecek denli geniş bir disiplindir. İnsanlık geçkini gır konusu başüstüneğunda, edebiyatın icadından önceki zamanlara “tarih öncesi” denir.

Günî tetkik, geçmiş zamandaki olaylara bağlı bütün bilgilerin, olayların vuku bulduğu dönemin şartları bakış önüne tuzakınarak, mümkün başüstüneğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Gün, yaşanan olayların bir henüz evetşanabilmesi kadar bir mümkünlık olmadığından natür bilimlerindeki kadar deney ve gözleme dayanamaz.

Gün sözcüğünün Batı dillerindeki kuma muhaliflığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (manaı “tahkik”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, salık ahiz yoluyla bilgelik edinme anlamlarında kullanılan söz, Attika lehçesinde görerek, tanık olarak bilme anlamlarının tarafı rabıta çok henüz geniş bir mana gönülğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve hayvan bilgisi ve ayrıca giderek natür bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın tanımıyla tarih, “doğrulanmış olgular kümesi”nden başka bir şey değildir.[5]