Tarih Bilimi Nedir 10

Gün, geçmiş zamanın incelenmesi bilimidir.[2] “Gün”, geçmiş zamanda olan vakaların incelenmesinin cepheı keşik, bu olaylarla müntesip bilgilerin keşfi, toplanması, organizasyonu, sunumu ve yorumlanması ile de ilgilenen bir şemsiye terimdir.[3]

İnsan yahut insanoğlu-dışı ayrımı gözetmeksizin, arz ve dem aralığının kestirildiği bir geçmiş dem dilimde, saika-sonuç ilişkisi kurup, doküman ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan bir bilimsel niteliği olan disiplin olan tarih, herhangi bir bilgi kümesine dahil edilmez; çünkü tarih, her yerın geriini inceleyebilecek denli geniş bir disiplindir. İnsanlık gerii söylenti konusu başüstüneğunda, yazının icadından önceki zamanlara “tarih öncesi” denir.

Günî tetkik, geçmiş zamandaki vakalara değgin tüm bilgilerin, vakaların vuku bulduğu devrin şartları oda önüne kırmızıınarak, mümkün başüstüneğunca nesnel bir şekilde sunulması ile oluşur. Gün, yaşanan vakaların bir elan evetşanabilmesi gibi bir muhtemellık olmadığından doğa bilimlerindeki gibi deney ve gözleme dayanamaz.

Gün sözcüğünün Batı dillerindeki ortak karşılığı, Grekçe: ἱστορία, historiá (demeı “tahkik”) teriminden türemiştir.[4] İyonya lehçesinde bildirme, sav kabız suretiyle bilim edinme anlamlarında kullanılan lafız, Attika lehçesinde görerek, şahit olarak bilme anlamlarının cepheı keşik çok elan geniş bir deme gönülğiyle fizik, coğrafya, astronomi, bitki ve efsanevi bilgisi ve hatta gittikçe doğa bilgisini kapsayacak şekilde kullanılmıştır. Edward Carr’ın tanılamamıyla tarih, “doğrulanmış olgular kümesi”nden özge bir şey değildir.[5]